بحران جهانی ویروس کرونا، در کنار همه ناملایمات و سختی‌ها، سبب بروز فرصت‌هایی در بخش‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی، بویژه آموزش و پرورش شده است تا بسیاری از کج فهمی‌ها، کج‌اندیشی‌ها و تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های ناکارآمد به چالش کشیده شده و به حداقل برسد و در عین حال، راه حل‌های روز آمد و نوآورانه‌ای از زیر خروارها مشکلات و موانع پدیدار شود.
از آن کج‌ها و ناکارآمدی‌ها، تعطیلی مدارس به دلایل غیر مرتبط و غیر‌منطقی می‌باشد. این که صنایع و خودروها موجب آلودگی هوا می‌شوند و به تبع آن درب مدارس بسته و غیر‌فعال می‌شوند، مایه شرمساری است. متاسفانه اولین چیزی که در ذهن و مخیله تصمیم‌گیران در این گونه مواقع رخ می‌نماید راحت‌ترین راه حل به جای بهترین و مناسب‌ترین راه حل است. در حالی‌که مدارس باید در همه شرایط و موقعیت‌ها همچون اماکن و موسسات بهداشتی، درمانی و امنیتی فعال باشند. معنی و مفهوم فعال بودن هم تنها در تشکیل کلاسهای درس در داخل مدارس نیست، بلکه آنچه باید فعال و فعالتر گردد، جریان یادگیری ترکیبی ( بر خط و برون خط) در همه وقت و همه جاست.
از این رو، شعار «مدرسه فعال است و تعطیل نیست» به عنوان شعار ملی آموزش و پرورش ایران در شرایط بحران های ملی و جهانی بسیار ضروری است. چرا که وقتی این شعار سرلوحه و سرخط تصمیم گیران می شود، همه ذینفعان و دست اندرکاران مدرسه اعم از معلمان، دانش‌آموزان، والدین، مدیران صف و ستاد و نیز همه کارشناسان، دانشگران و پژوهشگران برای یک جهاد آموزشی و تربیتی بسیج و مهیا می‌شوند و رخوت و بی‌انگیزگی و بهانه‌جویی از آنان و از سیستم آموزش رخت خواهد بست.
اینک چند توصیه سیاستی از سوی کارگروه بررسی های فوری پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، به شرح زیر پیشنهاد می گردد:
(1). فعالیت مدارس در دوره کرونا محور برنامه‌ریزی‌ها قرار گیرد. این پیام کلیدی که: « مدرسه فعال است و تعطیل نیست»، به شعار ملی آموزش و پرورش تبدیل شود.
(2). توجیه و آموزش برخط و برون خط همه ذینفعان و دست اندرکاران مدارس (مدیران، معلمان، دانش‌آموزان، والدین)، متناسب با مسائل پیش‌روی مدارس - تغذیه دانش آموزان در مدرسه، بودجه مدارس، ضدعفونی مدارس، فاصله فیزیکی در مدرسه، بهزیستی روانی و عاطفی دانش‌آموزان، رفت و آمد دانش‌آموزان، خدمات مدرسه ای، حضور و غیاب دانش‌آموزان، ثبت نام دانش‌آموزان و....- به صورت جدی صورت پذیرد.
(3). به مدیران مدارس با توجه به واقعیات محیط داخل و خارج مدرسه، اختیارات لازم از بعد آموزشی، تربیتی و اداری و مالی داده شود. علاوه بر این، کلاسهای آموزش حضوری در دوران کرونا به‌ویژه در روستاها و مناطق عشایری با رعایت پروتکل‌های بهداشتی تشکیل شود.
(4). زیرساخت‌های یادگیری الکترونیکی اعم از سخت افزاری و نرم افزاری و نیز مکان و فضای مناسب برای استفاده مدیران و معلمان در مدارس(در کلیه ساعات حضور ایشان در مدرسه) فراهم گردد. در این راستا، ایجاد کانال‌های آموزشی برای معلمان جهت تعامل با همدیگر و طرح مشکلات آموزشی و ایده‌های نو نیز می‌تواند برای مواجهه با شرایط موجود، موثر باشد.
(5). دسترسی به اینترنت رایگان در سراسر کشور برای دانش‌آموزان و معلمان بویژه مناطق غیربرخوردار و روستایی فراهم گردد.
(6). برنامه‌درسی حوزه‌های یادگیری دوره‌های تحصیلی ابتدایی، متوسطه اول و دوم ناظر بر اقتضائات و شرایط کرونایی با تایید شورای آموزشی ودرسه تعدیل شود.
(7). نحوه آموزش و تنظیم فعالیت های جریان یادگیری از طریق رویکرد آموزش ترکیبی شامل آموزش های حضوری و غیرحضوری (مجازی) در دوران کرونا و پساکرونا به عنوان یک سیاست کلان در دستور کار قرار گرفته و ساز و کارهای مناسب برای اجرای اثربخش آن در نظام آموزشی فراهم گردد.
(8). آموزش‌های تکمیلیِ ارتقاء دانش و ادراک معلمان از آموزش و پرورش مجازی، از طریق دوره هایی که با همکاری خود معلمان در زمینه‌های مختلف _از قبیل طراحی تکالیف و فعالیت‌های یادگیری، مدیریت کلاس مجازی، ارزشیابی پیشرفت تحصیلی و..._ تشکیل می‌شود، مورد توجه قرار گیرد.
با احترام- کارگروه بررسی‌های فوری پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش
ارسال نظر